Kalverpolder Zaandam

Kalverpolder Zaandam

De Nederlandse natuur is zo gevarieerd doordat mensen hebben ingegrepen. De natuurlijke rijkdom die dat heeft opgeleverd, is mooi te zien in het veenweidegebied de Kalverpolder en de ernaast gelegen 17e-eeuwse droogmakerij De Engewormer.

In het boek Kijk Zaans lees je op pagina 34/35 meer over de Kalverpolder. In het boek Zaanse Parels speelt de Kalverpolder ook een rol op pagina 152.

Het natuurgebied wordt onderhouden door tientallen vrijwilligers. Zij zijn ook getipt voor Kijk Zaans.

Kalverpolder Zaandam

Aantal tips: 4

De Kalverpolder is getipt voor Kijk Zaans door Robert Linnekamp (oud-wethouder gemeente Zaanstad)

Review:

Aan de rand van Zaandam ligt een heel bijzonder en typisch Hollands veenweidegebied: de Kalverpolder. Een groene oase met daarin de toeristische trekpleister De Zaanse Schans met een miljoen bezoekers per jaar! De Kalverpolder is een beschermd natuurgebied en kent veel soorten dieren en planten. Denk daarbij ook aan beschermde dieren zoals de Noordse woelmuis, de bittervoorn, de kleine modderkruiper en de meervleermuis en aan de veenmosrietlanden. Daarnaast broeden er talloze weide- en moerasvogels zoals de grutto, de roerdomp en de rietzanger. Daarom is deze bijzondere plek absoluut een plaats waard in Kijk Zaans!
Helaas worden de veenweiden bedreigd door verdroging en opgaande begroeiing. Zo wordt het landschap minder open en is het verkavelingspatroon, met afbakening door water, steeds minder herkenbaar. De bijzondere vegetaties in de polder verdrogen en zijn de afgelopen jaren in kwaliteit achteruit gegaan en dat is ook ongunstig voor de weide en moerasvogels. Door deze veranderingen wordt juist dat wat het zo bijzonder maakt, bedreigd. Als we niets doen verdwijnen de veenmosrietlanden en trekken de weidevogels weg.
Kortom, tijd om het tij te keren. Daarom werken wij samen met provincie Noord-Holland, Stichting de Zaanse Schans, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Staatsbosbeheer, Stichting Kalverpolder en de Vereniging Agrarisch Natuurbeheer Water, Land en Dijken. Gezamenlijk zetten wij ons in om het gebied toegankelijker te maken voor bezoekers en tegelijkertijd het unieke karakter van de Kalverpolder te behouden en te verbeteren. Een greep uit de maatregelen: kades en oevers worden op orde gebracht, de polder wordt gebaggerd, er komen paaiplaatsen voor broedende vissen. Er komen speciale plekken voor weidevogels zoals grutto en tureluur. Recreatieve vaarroutes voor kano’s en fluisterbootjes worden aangelegd. Het Schanszichtpad wordt geoptimaliseerd en vanaf de nieuw te bouwen uitkijktoren vlakbij het Zaans Museum heeft de bezoeker straks een fantastisch uitzicht over de Kalverpolder. Een prima plek om de polder te bekijken tijdens het broedseizoen, als het Schanszichtpad dicht is.
Het behoud en beheer van een dergelijk bijzonder gebied kun je niet alleen Zo gaan de vrijwilligers van de Stichting Kalverpolder elke week de polder in om bijvoorbeeld te maaien of andere onderhoudswerkzaamheden uit te voeren. Zo werken we allemaal aan hetzelfde doel: een Kalverpolder die gezien mag worden en waar dieren en planten hun plek hebben. Een plek die zeker een bezoek waard is voor haar natuur, maar ook haar recreatiemogelijkheden!

Tip van Het Zaanse Bakkertje

Review:

Als je vanaf het Zaans Museum het Laarzenpad door de Kalverpolder volgt, dan is het net of je door een bewegend schilderij loopt. In de verte zie je een tafereeltje van mensen die langs de molens lopen. Op het pad zelf is het heel rustig en geniet je van de mooie natuur. Met sneeuw is het daar helemaal prachtig. Ik kan echt ontroerd raken als ik daar loop en heb er al wel wat gelukzalige momenten meegemaakt.

Foto: Sarah Vermoolen

Tip van het Zaans Museum

Review:

De ontginning van het Zaanse landschap heeft onder meer leeg, drassig land opgeleverd, dat goed geschikt was voor molens, en waar de wind goed zijn gang kon gaan. Dit veenweidelandschap is typisch voor de Zaanstreek. Omdat het niet is opgeslokt door industrie en bewoning hebben we nu nog zoveel open landschap. Mensen van buiten de Zaanstreek waarderen dit, en Zaankanters koesteren het. Om dit landschap te behouden zou je wel intensieve veeteelt moeten bedrijven. Elke keer opnieuw moet een afweging worden gemaakt of je het landschap laat verruigen, of dat je toch weer het stugge riet gaat wegkappen. Door het wegkappen van het riet handhaaf je een mooi leefgebied voor de grutto. Deze prachtige vogel staat symbool voor het verdwijnende landschap. Net zo goed als molens en fabrieken als erfgoed bewaard moeten blijven, moet je ook het veenweidelandschap als leefgebied van de grutto en andere weidevogels in ere houden. Niets is zo leuk als in de lente te genieten van deze prachtige, bijna exotische vogel, die door zijn kleuren bijna versmelt met het landschap.

Tip van Isabelle de Jong (Kunstcentrum)

Review:

Mooi aan de Zaanstreek zijn de buitenruimtes. Je zit overal dicht bij de natuur. In bijvoorbeeld de Kalverpolder is het ook heerlijk met al die vogels, fietsroutes en wandelroutes.